In Willem Schoutens winkel GSM Today aan de Orthenstraat staat sinds kort een machine om geld te storten, maar je ziet geen euro’s terug op de bankrekening. ,,Als je contant geld erin stopt, krijg je bitcoin op jouw account”, zegt hij.

,,Een tijdje terug kwam er iemand langs met de vraag of hij die machine hier neer mocht zetten. In eerste instantie hield ik het af, maar even later dacht ik: ‘Waarom ook niet?’ Ik dacht dat vooral jeugd hier interesse in zou hebben, maar de jongste die ik heb gezien is rond de veertig jaar oud.”

Zo kun je dus bij Schouten sinds kort bitcoin ‘pinnen’, maar een paar honderd meter verderop aan de Hooge Steenweg kon je al heel wat langer betalen met bitcoin: bij sneakerzaak Seek and Sneak.

Die is van Edenaar Keoma Bruggink. Hij kocht in 2017 al zelf bitcoin. Aan het begin van dat jaar stond de prijs van één bitcoin op zo’n duizend euro en het jaar werd afgesloten met een prijs van ruim 19.000 euro voor een digitale munt. Op dit moment is die ruim 57.000 euro waard. ,,De winst die ik erop gemaakt heb, heb ik in 2022 gebruikt om mijn zaak in Den Bosch te openen”, zegt hij, zonder te zeggen hoe groot die winst was.

Bij Seek and Sneak gaat een exclusief paar Adidas-sneakers al gauw weg voor zo’n 200 euro. Of 0,0035 bitcoin (de koers op het moment van schrijven), het is maar waarmee je wilt betalen. ,,Al is dat in de twee jaar dat we open zijn, nog maar drie keer gebeurd”, zegt hij.

Maar hoe betaal je in vredesnaam 0,0035 bitcoin? ,,Je hebt Lightning, een digitale portemonnee. Daar hoort een app bij. Dan verschijnt een QR-code en die scan je met de telefoon. Binnen tien minuten staat het op de rekening.”

Naast Bruggink zijn de winkels waar je met bitcoin kan betalen in Den Bosch – überhaupt in de hele regio – nog maar op één hand te tellen. Een van de vingers van die hand: Platimo Bruidsfotografie van de prijswinnende fotograaf Freek Nagtzaam. Kosten voor een huwelijksreportage: 0,029 bitcoin (1695 euro).

Betalen met de digitale munt kan sinds enkele jaren bij Nagtzaam, maar nog niemand heeft het gedaan. ,,Het is een kwestie van tijd voordat meer mensen hiermee betalen”, zegt hij. ,,Mensen zeggen nu al: ‘Goh, wat leuk dat dit kan.’ Het levert ook andere gesprekken op. Maar een échte transactie moet nog komen.”

Net als Bruggink heeft Nagtzaam jaren geleden wat gekocht van de digitale munt. ,,Leuk voor mijn pensioen”, zegt hij. ,,Wat mij aanspreekt, is dat er een vastgesteld aantal bitcoins is: 21 miljoen. Dat is het. Daar komt dus niks bij. Ze zijn nu nog bitcoins aan het genereren en die 21 miljoen is nog lang niet gehaald, waardoor er ook schaarste is. Zo behoudt het zijn waarde. In tegenstelling tot geld dat we nu hebben: dat kun je blijven drukken.”

Maar hoe zit het voor de ondernemer bijvoorbeeld met het doen van belastingen? De waarde van de munt wil nog weleens schommelen. ,,Het kan zomaar zijn dat het aantal bitcoins waarmee iemand enkele jaren geleden sneakers van 200 euro kocht nu 800 euro waard is”, zegt Bruggink. ,,Maar omzetbelasting, btw, betaal je over wat je verkoopt. Dus over die 200 euro.”

Is, wordt en blijft bitcoin een succes? Op die vraag kun je verschillende antwoorden krijgen. Vraag je het aan Bruggink en Nagtzaam, dan zeggen zij op alles ‘ja’. Hetzelfde gaat waarschijnlijk op voor Nayib Bukele Ortez, de president van El Salvador die bitcoin als wettig betaalmiddel introduceerde voor zijn land.

Maar vraag je het aan Christine Lagarde, de president van de Europese Centrale Bank, dan krijg je te horen dat bitcoin nergens op gebaseerd én niks waard is. ,,Mij spreekt het in ieder geval aan als alternatief voor het huidige systeem, niet als vervanging trouwens. Ik ben geen complotdenker”, zegt Nagtzaam.

In Den Bosch staat de munt in ieder geval nog in de kinderschoenen. Ruim vijftig kilometer verderop ligt de ‘bitcoin-hoofdstad’ van Nederland: Arnhem. Daar kun je in een kleine zestig zaken in en rond de binnenstad met de cryptomunt betalen.

Bruggink: ,,Aangezien ik uit Ede kom, ben ik bekend met hoe het in Arnhem gaat. Daar kun je als bezoeker een heel weekendje weg betalen met bitcoins. Je kunt een hotelkamer ermee boeken, een lunch betalen, boodschappen doen én naar een restaurant. Het zou mooi zijn als dat in Den Bosch ook kan, daar werk ik graag aan mee.”